<h1>Sztuka mówienia nie</h1>
<p>
<strong>Wyobraź sobie, że po pracy robisz zakupy w hipermarkecie. Zmęczona, z wózkiem wyładowanym po brzegi stajesz w kolejce do kasy, kiedy nagle przed tobą pojawia się młoda dziewczyna z telefonem komórkowym przy uchu. - Przepraszam - szczebiocze - Możesz mnie przepuścić?</strong>
</p>
<p>
<p>- Mam tylko dwie rzeczy. Dzięki! -u śmiechając się wdzięcznie wciska się przed ciebie nie czekając na odpowiedź i beztrosko kontynuuje rozmowę przez komórkę. <br />
<br />
Robisz się czerwona ze złości, ale zaciskasz zęby nic nie mówiąc. Po kilku godzinach przychodzi ci do głowy szereg możliwych reakcji na takie zachowanie, cięte riposty, snujesz kolejne scenariusze wydarzeń ina tym koniec.<br />
<br />
Najgorsze, że pomimo obietnic to już ostatni raz w niedługim czasie znów dajesz się wykorzystać siostrze, szefowi, koleżance czy partnerowi. Jeśli w tym ponurym obrazie odnajdujesz siebie, nie trać głowy. Asertywności można się nauczyć i to nie inaczej, jak tylko trenując ją przy każdej nadarzającej się okazji. <br />
<br />
<strong>Czym jest jednak asertywność?</strong><br />
<br />
Słowo to określa pewien rodzaj zachowania pozwalającego konkretnie i zdecydowanie komunikować nasze potrzeby, chęci i uczucia innym, bez naruszania prawa naszego i innych. Zamiast biernie obserwować jak wszyscy cię wykorzystują, rzucać się na nich z pięściami, bądź manipulować otoczeniem możesz w łagodny choć stanowczy sposób istnieć w otoczeniu, zabierać głos i osiągać cele bez krzywdzenia innych ludzi.<br />
<br />
Będąc asertywną staniesz się kobietą świadomą swoich <a href="http://bloginwestycyjny.eu/2010/05/20/stopa-zwrotu-i-ryzyko-cz-1/" title="mocne i słabe strony">mocnych i słabych stron</a>, nie cofniesz się przed podjęciem <a href="http://bloginwestycyjny.eu/2010/05/20/stopa-zwrotu-i-ryzyko-cz-1/" title="ryzyko">ryzyka</a> i nie przestraszysz się możliwych błędów bowiem także one stanowią okazję do nauki. Kiedy uświadomisz sobie swoje możliwości będziesz mogła postawić przed sobą realistyczne cele, które bez stresu i leku zrealizujesz.<br />
<br />
Musisz jednak zaakceptować fakt, że ludzie są różni i (niestety) nie każdy z nich jest miły, troskliwy i łagodny. Dzięki asertywności będziesz mogła jednak wykształcić umiejętność identyfikowania sytuacji w których jesteś wykorzystywana i lekceważona, a co więcej, będziesz mogła właściwie zareagować.<br />
<br />
<strong>Jak chronić swoje prawa?</strong><br />
<br />
Zachowanie podporządkowujące jest największym problemem wszystkich mających kłopoty z asertywnością. Wspomniane zachowanie w markecie, czy uległość w pracy i w związku - takie sytuacje można spotkać każdego dnia. Pytania lub uwagi wyrażone przez kogoś innego, które naruszają twoje prawa mają sprawić, że poczujesz się słaba bądź też zmanipulować cię w taki sposób, byś zrobiła lub powiedziała to, czego nie chcesz robić lub mówić. Zachowania podporządkowujące mogą występować pod różnymi postaciami, jeśli jednak nauczysz się je identyfikować nie uczynią ci żadnej krzywdy.<br />
<br />
Poniżej znajduje się kilka przykładów takich zachowań, ich ukryty podtekst (podany w nawiasach) oraz możliwa reakcja:<br />
<br />
<em><strong>wścibstwo:</strong></em><br />
<br />
<em>To właściwie nie moja sprawa, ale </em><br />
<br />
<em>(zaraz mi wszystko i tak powiesz)</em><br />
<br />
<em>Tak, masz zupełną rację, zatem zachowam tą wiadomość dla siebie.</em><br />
<br />
<em><strong>pouczanie:</strong></em><br />
<br />
<em>Powinniśmy zrobić to wspólnie, jednak masz mniej doświadczenia, więc chętnie ci pomogę </em><br />
<br />
<em>(Ja wiem lepiej, więc zrobimy to jak ja chcę)</em><br />
<br />
<em>Lubię nowe wyzwania, zatem jak możemy współdziałać?</em><br />
<br />
<em><strong>obraźliwe krytykowanie:</strong></em><br />
<br />
<em>Tak, takiej reakcji można było się spodziewać po kobiecie</em><br />
<br />
<em>(Jesteś stereotypowa)</em><br />
<br />
<em>To moja reakcja i wyłącznie do mnie należy ocena własnego zachowania</em><br />
<br />
<em><strong>nieproszone rady:</strong></em><br />
<br />
<em>Gdybym był na twoim miejscu</em><br />
<br />
<em>(wiem lepiej od ciebie)</em><br />
<br />
<em>Ale nie jesteś!</em><br />
<br />
W taki sposób możesz wybrnąć z szeregu trudnych sytuacji zachowując swoje prawa i nie umniejszając poczucia własnej wartości, a jednocześnie dając do zrozumienia drugiej stronie, ze zrozumiałaś jej ukryte przesłanie.<br />
<br />
<strong>Trudny temat krytyka</strong><br />
<br />
Nikt nie lubi być oceniany i krytykowany dlatego też zaledwie pojedyncze osoby są naprawdę niepodatne na krytykę, większość zaś reaguje na jeden z następujących sposobów:<br />
<br />
</p>
<ul>
<li>unikanie krytyki bierne lub przymilne zachowanie;</li>
<li>przejmowanie się nieuczciwą krytyką i branie jej sobie do serca nawet, jeśli w głębi duszy nie zawsze zgadzasz się z osobą, która cię niezasadnie krytykuje, to w sytuacji obniżonego poczucia własnej wartości przyjmujesz bolesne słowa i zatruwasz się nimi;</li>
<li>reagowanie na krytykę agresją, atakowanie, często mamy ochotę na kontratak. Taka reakcja może jednak skończyć się słowną potyczką, przekrzykiwaniem i na pewno nie sprzyja łagodzeniu napięcia. Często też w gniewie możesz powiedzieć słowa, których będziesz do końca życia żałować. </li>
</ul>
<p>Będąc asertywną jednak zyskujesz swoistą tarczę jesteś bowiem na krytykę przygotowana, a co więcej, może się ona okazać nawet pożyteczną dla wszystkich zainteresowanych stron.<br />
<br />
Przede wszystkim musisz zdać sobie sprawę sprawę, że wokół ciebie jest mnóstwo krytykantów, ale sama też nie jesteś wolna od grzechu. Krytykujemy, nawet nieświadomie krzywdząc innych i dlatego warto abyśmy zaczęły zwracać uwagę na słowa i stosować krytykę konstruktywną i pomocną. Złotą zasadą w krytyce jest unikanie uogólnień. Zamiast powiedzieć: <em>Nawet ubrać się nie umiesz!</em> lepiej <em>Wiesz, myślę, że ta czerwień nie pasuje do twojej karnacji</em>, albo <em>W tym sprawozdaniu są trzy błędy ortograficzne wymagające poprawy</em> zamiast <em>Jesteś beznadziejna. Jak ty zrobiłaś to sprawozdanie!.</em><br />
<br />
Jeszcze lepiej, jeśli w naszej krytyce uda nam się zawrzeć pozytywną uwagę, na przykład: <em>Bardzo dobrze sporządziłaś to <a href="http://bloginwestycyjny.eu/tag/sprawozdanie-finansowe/" title="Analiza portfelowa">sprawozdanie finansowe</a>, ale należałoby jeszcze zwrócić uwagę na błędy ortograficzne.</em><br />
<br />
Rozpoznawanie krytyki i twoje właściwe zachowanie się pozwoli także lepiej poradzić sobie z krytyką wyrażaną przez innych. W sytuacjach trudnych kluczem do zbicia z tropu krytykanta jest przede wszystkim spokojne pogodzenie się z autentyczną krytyką twoich negatywnych cech. Na przykład, jeśli koleżanka powie <em>Na tym biurku masz chyba wszystkie dokumenty z całego wydziału. Jesteś beznadziejną bałaganiarą</em> możesz przyznać <em>Tak, masz rację, nie potrafię utrzymać porządku, ale za to zawsze znajduję właściwą fakturę</em>.<br />
<br />
Jeśli jesteś gotowa zaakceptować swoje słabe strony i niedoskonałości inni stracą zapał, by sobie ciebie podporządkować. Musisz być jednak świadoma, że przeciw tobie otoczenie może wytoczyć ciężkie działo: krytykę manipulacyjną, mającą na celu doprowadzenie do takiego stanu, w którym jesteś o sobie nie najlepszego zdania. Krytyka może zawierać część prawdy, ale jest zdecydowanie przesadzona. Na przykład <em>Zrobiłaś bałagan na biurku zawsze bałaganiszjesteś beznadziejną bałaganiarą i zapewne oczekujesz, że posprzątam za ciebie</em>, gdy faktem jest tylko, ze zostawiłaś nieporządek na biurku. Mimo to atak jest skuteczny, czujesz się winna i aby wynagrodzić współpracownicy ten bałagan zgodzisz się: a) zrobić za nią raport, b) zostać po godzinach pracy itd.<br />
<br />
Bronią, jakiej możesz użyć w tym przypadku jest wspomniana technika mgły, która polega na spokojnym przyznaniu, że w tym co usłyszałaś może być część prawdy. Mgła może być stosowana w połączeniu z opinią odzwierciedlającą naszą ocenę sytuacji. Przykładowo, na zarzut bałaganiarstwa możesz odpowiedzieć: <em>Tak, wychodząc wczoraj zostawiłam nieład na biurku. Być może nie zawsze robię porządek w takim stopniu w jakim powinnam.</em><br />
<br />
Stosując technikę mgły powstrzymujesz manipulancką krytykę i chronisz poczucie własnej wartości poprzez odmowę uznania zachowania podporządkowującego. Pamiętaj, ze bez względu na to co krytykant mówi czy myśli, tylko ty masz prawo być sędzią swojego zachowania.<br />
<br />
Najtrudniejszą z technik obronnych, ale niezwykle przydatną szczególnie w relacjach osobistych, jest technika pytań negatywnych. Polega to na aktywnym zachęcaniu do krytyki twojego zachowania. Na przykład na słowa <em>To dla ciebie za trudne prawda? Przecież jesteś zbyt niedoświadczona</em> możesz odpowiedzieć stosując technikę pytań negatywnych <em>W jaki sposób mój brak doświadczenia przeszkodzi mi w realizacji zadania? </em>Taka odpowiedź pozwoli ci szybko zorientować się, czy dana osoba przejmuje się twoim brakiem doświadczenia i chce pomóc, czy jedynie sobie ciebie podporządkować.<br />
<br />
Teoretyczna znajomość powyższych technik nie zwiększy jednak ani twojej samooceny, ani nie uczyni życia lepszym. Czas zatem na przetestowanie tej słownej samoobrony, a następnym razem, kiedy jakaś dziewczyna z komórką w sklepie będzie chciała zająć twoje miejsce w kolejce powiedz <em>Przepraszam, ale nie mogę cię przepuścić. Ja też bardzo się spieszę na wizytę u kosmetyczki</em>. Zatem do dzieła!<br />
<br />
<br />
<br />
1. G.Lindenfield Asertywność czyli jak być otwartym, skutecznym i naturalnym, Ravi, Łódź 1999r.<br />
<br />
Justyna Gul.</p>
</p>
--
<b>Stopka</b>
<p>
</p>
Artykuł pochodzi z serwisu <a href="http://artykuly.com.pl%22%3eartykuly.com.pl%3c/a> - Twojego źródła artykułów do przedruku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz